Təl-Əviv Təhlükəsizlik Şurasının səsverməsindən əvvəl ABŞ-ın qətnamə layihəsini yumşaltmaq səylərinin bir hissəsi olaraq Fələstinin öz müqəddəratını təyinetmə və dövlət qurmaq hüququ ifadələrinin çıxarılmasını tələb edir.
İsrail ABŞ-a Vaşinqtonun səsverməyə çıxarmağı planlaşdırdığı BMT Təhlükəsizlik Şurası qətnamə layihəsində Fələstinin öz müqəddəratını təyinetmə və dövlət qurmaqla bağlı istinadları zəiflətmək üçün təzyiq göstərir. İsrail mediası bunun Benyamin Netanyahu hökumətinin uzun müddətdir ki, əleyhinə olan ifadələri aradan qaldırmaq üçün son cəhd olduğunu bildirib.
İsrailin ictimai yayımçısı KAN bildirib ki, Netanyahunun müşavirləri və Xarici İşlər Nazirliyinin yüksək vəzifəli rəsmiləri ABŞ prezidenti Donald Trampın komandası və ərəb hökumətləri ilə intensiv müzakirələr aparıblar və "öz müqəddəratını təyinetmə və Fələstin dövlətinin yaradılması" ifadələrini yumşaltmaq və ya aradan qaldırmaq məqsədi daşıyırlar.
ABŞ-ın təqdim etdiyi layihə 10 oktyabrdan bəri qüvvədə olan atəşkəs çərçivəsində Qəzzaya çoxmillətli qüvvələrin yerləşdirilməsini dəstəkləyir.
Layihədə həmçinin bildirilir ki, Fələstin idarəsi daxilində islahatlardan asılı olaraq, "Fələstinlilərin öz müqəddəratını təyinetmə şərtləri və dövlət qurmağa gedən etibarlı yol nəhayət ortaya çıxıb".
“Layihə təhlükəlidir”
Mətnə bu cür ifadələrin daxil edilməsi Fələstin dövlətini açıq şəkildə rədd edən Netanyahu hökuməti üçün ciddi siyasi problem yaradır. Lakin İsrail rəsmiləri Fələstin İdarəsinin Vaşinqtonun islahat tələblərinə cavab verməsi ehtimalının az olduğunu iddia edirlər.
KAN-ın məlumatına görə, yüksək vəzifəli İsrail rəsmiləri layihəni “təhlükəli” adlandıraraq, bunun İsrailin uzun müddətdir ki, etiraz etdiyi nəticələrə diplomatik təkan verə biləcəyi barədə xəbərdarlıq ediblər.
KAN İsrailin hansı ifadəni dəyişdirmək və ya silmək istədiyini dəqiqləşdirməyib.
Layihəyə görə, çoxmillətli qüvvə müharibədən sonrakı Qəzzanı sabitləşdirmək, HƏMAS hakimiyyətindən keçidə nəzarət etmək və İsrail qüvvələrinin geri çəkilməsinə kömək etmək üçün İsrail və Misirlə koordinasiya daxilində işləyəcək.
Plan sərhəd və daxili təhlükəsizlikdən məsul olan yenidən qurulmuş və təlim keçmiş Fələstin polis qüvvələrini nəzərdə tutur.
İsrail liderləri Fələstin dövlətinin yaradılmasına etiraz edirlər
İsrailin Fələstin dövlətinin yolunu açacaq hər hansı açıqlamaya qarşı çıxması noyabrın 16-da daha da güclənib. Müdafiə naziri İsrael Katz və xarici işlər naziri Gideon Saar, ifrat sağçı nazirlər Bezalel Smotrich və İtamar Ben-Qvir ilə birlikdə konsepsiyanı birbaşa rədd ediblər.
Netanyahu Təhlükəsizlik Şurasının səsverməsindən bir neçə saat əvvəl mövqeyini təkrarlayıb.
Fələstinin getdikcə daha çox tanınması
Diplomatik münaqişə Fələstin dövlətinə beynəlxalq dəstəyin artması fonunda baş verir. Sentyabr ayında BMT-nin iclaslarında bir neçə ölkə Fələstini tanıdı. Fələstin Xarici İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, bu rəqəm BMT-nin 193 üzv dövlətindən 160-a çatıb.
Qəzza səhiyyə rəsmilərinin məlumatına görə, İsrail 2023-cü ilin oktyabr ayından bəri Qəzzada əksəriyyəti qadın və uşaqlar olan 69.000-dən çox fələstinlini öldürüb, bu hərbi əməliyyat əraziyə ciddi ziyan vurub.
İsrail 1967-ci ildə ələ keçirdiyi Fələstin ərazilərini, eləcə də Suriya və Livanın bir hissəsini işğal etməyə davam edir və müstəqil Fələstin dövlətinin yaradılmasına qarşı çıxır.
