İordaniya Kralı II Abdullah xəbərdarlıq edib ki, ABŞ Prezidenti Donald Trampın atəşkəs planı çərçivəsində mühasirəyə alınmış Qəzzada sülhü "zorla tətbiq etmək" vəzifəsi verilərsə, ölkələr imtina edəcəklər.

Kral "BBC Panorama"ya eksklüziv müsahibəsində deyib: "Qəzzada təhlükəsizlik qüvvələrinin mandatı nədir? Ümid edirik ki, bu, sülhü qorumaq missiyasıdır, çünki əgər bu, sülhü zorla qorumaq missiyası olarsa bunda heç kəs iştirak etmək istəməz.

Sülhməramlılıq yerli polis qüvvələrini dəstəkləmək, fələstinliləri dəstəkləmək deməkdir. İordaniya və Misir bu sahədə əhəmiyyətli təlimlər verməyə hazırdır, lakin bu, vaxt tələb edir. Əgər biz Qəzzada silahla keşik çəkəcəyiksə, bu, heç bir ölkənin iştirak etmək istədiyi bir vəziyyət deyildir".

Kralın şərhləri ABŞ-ın və digər ölkələrin İsrailin davam edən soyqırımına cəlb olunmaqla bağlı narahatlıqlarını əks etdirir.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatına görə, sülhün tətbiqi hərbi güc də daxil olmaqla məcburi tədbirləri əhatə edir, sülhməramlılıq isə münaqişə tərəflərinin razılığı ilə əldə edilir və qüvvələr yalnız özlərini müdafiə etmək və vəzifələrini yerinə yetirmək üçün gücdən istifadə edirlər.

Trampın 20 maddəlik sülh planına əsasən, ərəb dövlətləri və beynəlxalq tərəfdaşlardan "Qəzzada Fələstin polisinə təlim keçmək və dəstəkləmək üçün sabitliyi təmin edəcək qüvvələrə töhfə vermələri" və bu sahədə geniş təcrübəyə malik İordaniya və Misirlə məsləhətləşmələr aparmaları gözlənilir.

HƏMAS tərkisilah və region üzərində siyasi nəzarətindən imtina etməlidir.

"Siyasi cəhətdən çox yaxın"

Kral Abdullah bildirib ki, İordaniya Qəzzaya qüvvə göndərməyəcək, çünki onun ölkəsi vəziyyətə "siyasi cəhətdən çox yaxındır".

İordaniya əhalisinin yarıdan çoxu fələstinlidir. Ölkə İsrailin əvvəlki siyasətindən və hücumlarından qaçan regionda ən böyük say olan 2,3 milyon fələstinli qaçqını qəbul edib.

HƏMAS-ın Qəzzada siyasi rolunu tərk edəcəyinə inanıb-inanmadığı soruşulduqda, Kral Abdullah deyib: "Mən onları tanımıram, amma onlarla çox yaxından işləyənlər - Qətər və Misir - buna çox, çox nikbin baxırlar. Qəzzaya arxa tərəfdən baxmaq insanı şoka salır. Həmin ərazidəki dağıntılar məni şoka saldı. Mən bunu özüm gördüm və beynəlxalq ictimaiyyət olaraq buna necə icazə verdiyimizi anlamaq mümkün deyil".

İki illik qarabasma

"BBC Panorama" proqramında Fələstin əsilli İordaniya Kraliçası Rania beynəlxalq ictimaiyyəti qırğını daha tez dayandırmadıqlarına görə tənqid edərək deyib: "Son iki ildə valideyn olmağın nə demək olduğunu bilirsinizmi? Uşaqlarınızın əzab çəkməsini, ac qalmasını, qorxudan titrəməsini və heç nə edə bilməməsini, bütün dünyanın bunu izlədiyini bilməsini və heç nə etməməsini izləmək... Bu kabus hər bir valideynin kabusudur, amma fələstinlilər üçün bu kabus son iki ildə onların gündəlik reallığı olub".

Davamlı sülhün mümkün olub-olmadığı soruşulduqda, Rania ümidin sadəlövh bir hiss deyil, "bir növ itaətsizlik" olduğunu söyləyib və əlavə edib:

"Mən həqiqətən inanıram ki, fələstinlilər və israillilər yan-yana yaşaya bilərlər. Hazırkı atmosferdə iki xalq arasında o qədər düşmənçilik, o qədər qəzəb, kədər, nifrət və kinayə var ki, onların özlərinin sülh qurması mümkün deyil. Mən sadəlövh deyiləm. Amma beynəlxalq ictimaiyyətin təkanı ilə düşünürəm ki, bu, yeganə yoldur".

Qeyd edək ki, İsrail Qəzzada iki illik soyqırımında əksəriyyəti qadın və uşaq olmaqla təxminən 69.000 fələstinlini və 170.300-dən çox insanı yaralayıb.

Müharibə bölgənin böyük bir hissəsini viran qoyub və demək olar ki, bütün əhalini didərgin salıb.