ABŞ BMT üçün Qəzzada beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvəsinə mandatın verilməsini nəzərdə tutan layihə hazırlayıb. Təklif Rusiya, Çin və bir sıra ərəb ölkələri tərəfindən tənqid olunub. Bu ölkələr soyqırımdan sonrakı idarəetmə mexanizminin strukturu və keçid prosesində Fələstin administrasiyasının rolunun olmaması ilə bağlı narahatlıq bildiriblər.
Danışıqlardan məlumatı olan dörd BMT diplomatının sözlərinə görə, həm veto hüququna malik Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvləri olan Rusiya və Çin prezident Donald Trampın atəşkəs planı çərçivəsində təklif olunan “Sülh Şurası”nın layihədən tam çıxarılmasını tələb edib. Etirazlar Vaşinqtonla BMT-nin ən nüfuzlu üzvləri arasındakı ciddi fikir ayrılıqlarını üzə çıxardı.
ABŞ dövlət katibi Marko Rubio qanun layihəsinin təxirə salınmadan qəbul edilməsinin vacibliyini vurğulayıb və prosesin sürətləndirilməsinin əhəmiyyətini qeyd edib. G7 ölkələrinin iclası ərəfəsində jurnalistlərə açıqlama verən Marko Rubio deyib: “Düşünürəm ki, yaxşı irəliləyiş əldə edirik”.
Ötən həftə yayımlanan layihədə hələ yaradılmamış Sülh Şurası ilə yanaşı, 2027-ci ilə qədər Qəzzada fəaliyyət göstərəcək beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvələrinə geniş səlahiyyətlərin verilməsi nəzərdə tutulurdu. Hərbi töhfə verməyə hazır olan bəzi ərəb ölkələri belə bir səlahiyyətin vacib olduğunu bildirirlər.
Rusiya, Çin və Əlcəzair layihəni rədd edib. Təhlükəsizlik Şurasının yalnız iki üzvü heç bir düzəliş təklif etməyib; digər üzvlər isə öz dəyişiklik təkliflərini təqdim ediblər.
Tənqid doğuran əsas məsələlər arasında Fələstin dövlətçiliyinə aparan yolun qeyri-müəyyənliyi və İsrail qüvvələrinin Qəzzadan çıxması ilə bağlı dəqiq mexanizmlərin göstərilməməsi yer alır.
Yenilənmiş layihədə qeyd olunur ki, Fələstin rəhbərliyi islahatları “sədaqətlə həyata keçirdikdən” və yenidənqurma işləri irəlilədikdən sonra şərait Fələstinin öz müqəddəratını təyin etməsi və dövlətçiliyə etibarlı keçid üçün əlverişli ola bilər.
Layihədə həmçinin bildirilir ki, sabitləşdirmə qüvvəsi nəzarət və sabitlik yaratdıqca İsrail qüvvələri geri çəkiləcək və bu proses razılaşdırılmış standartlara, mərhələlərə və müddətlərə uyğun şəkildə həyata keçiriləcək.
