Türkiyə və ABŞ Vaşinqtonda aparılan danışıqlar zamanı müdafiə sənayesi sahəsində əməkdaşlığa qoyulan məhdudiyyətləri aradan qaldırmağa hazır olduqlarını bəyan ediblər.
Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyindəki mənbənin verdiyi məlumata görə, xarici işlər naziri Hakan Fidan və amerikalı həmkarı Marko Rubio arasında keçirilən görüşdə tərəflər müdafiə sənayesində əməkdaşlığa mane olan problemləri aradan qaldırmaq üçün açıq şəkildə siyasi iradələrini nümayiş etdiriblər.
Çərşənbə axşamı aparılan danışıqlarda həmçinin martın 16-da Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan ilə ABŞ Prezidenti Donald Tramp arasında baş tutan telefon danışığında müzakirə olunan məsələlər də gündəmə gəlib.
“Mövcud problemlərin həlli üçün texniki danışıqlar aparılacaq”, – deyə mənbə əlavə edib.
F-35 məsələsi
Çərşənbə axşamı Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan Vaşinqtona səfər edib. Hakan Fidanın Türkiyəyə qarşı sanksiyaların ləğvini və ölkənin F-35 döyüş təyyarəsi proqramına geri qaytarılmasını tələb edəcəyi gözlənilirdi.
Donald Tramp ilk səlahiyyət müddətində müşavirlərinin 2019-cu ildə Rusiya istehsalı olan S-400 hava hücumundan müdafiə raket sistemlərini almasına görə CAATSA (Sanksiyalar Yoluyla Amerikanın Düşmənlərinə Qarşı Mübarizə Aktı) çərçivəsində Türkiyəyə sanksiya tətbiq etmək tövsiyəsini görməzdən gəldi. Lakin 2020-ci ildə bu addımı atdı və bu, Türkiyənin F-35 proqramından çıxarılmasına səbəb oldu. Ankara bu qərarın ədalətsiz və qeyri-qanuni olduğunu bildirərək, proqrama yenidən qoşulmağı və ya proqrama yatırdığı sərmayənin ödənilməsini tələb edir.
Münasibətləri yaxşılaşdırmaq üçün göstərilən səylər
ABŞ və Türkiyə arasındakı münasibətlər son illərdə iki NATO müttəfiqi arasında yaranan fikir ayrılıqları dərinləşdikcə strateji tərəfdaşlıqdan uzaqlaşmışdı.
ABŞ-ın keçmiş prezidenti Co Bayden administrasiyası dövründə S-400-lərlə bağlı vəziyyətin həlli üçün danışıqlar davam etdi, lakin heç bir irəliləyiş əldə edilmədi.
Hakan Fidanın ABŞ-a səfəri rəsmi Ankaranın Vaşinqtonla daha sıx əlaqələr qurmağa çalışdığı bir dövrə təsadüf edir.
Yanvarın 20-də yenidən vəzifəsinin icrasına başlayan Donald Tramp diqqətini Rusiyanın Ukraynadakı müharibəsinə son qoymağa, Baydenin Moskvanı təcrid etmək siyasətini geri çevirməyə və Kiyevə qeyd-şərtsiz dəstək verməyə yönəldib.
Türkiyə rəsmisi Donald Trampın Moskvaya qarşı münasibətindəki dəyişikliyin rəsmi Vaşinqton və Ankara arasındakı danışıqlara yeni istiqamət verdiyini bildirib.
Trampın mövqeyini dəyişməsi Avropa liderlərini də narahat edib. Avropa Vaşinqtonun onlardan üz döndərə biləcəyindən narahat olsa da, rəsmi Ankaranın Avropa təhlükəsizliyinin yenidən formalaşdırılmasında potensial tərəfdaş kimi rolu güclənib.
