Pakistanın ilk qadın memarı Yasmeen Lari rəsmi Təl-Əvivin Qəzzaya hücumlarına görə İsraildə yerləşən “Wolf” memarlıq mükafatından imtina edib.
Lari mükafatla bağlı açıqlamasını “İnstagram” hesabında paylaşıb.
Mükafat üçün "son dərəcə minnətdar” olduğunu ifadə edən Yasmeen hökumətdən müstəqil bir təşkilat tərəfindən verilsə belə, "Qəzzada davam edən soyqırımı nəzərə alaraq mükafatı qəbul edə bilməyəcəyi”ni açıqlayıb: “Mənim üçün hər hansı münaqişədə hər cür zorakılıq qəbuledilməzdir və həyatımın böyük hissəsini qaçqınlara, xüsusilə iqlim miqrantlarına köməyə sərf etmişəm. Təəssüf ki, Qəzza hazırda məcburi köçkünlük baxımından ən pis vəziyyətlərdən biridir”.
“Wolf” mükafatı
Hər il təqdim olunan “Wolf” 1978-ci ildən İsraildə beynəlxalq mükafat olaraq təqdim edilir. Bu mükafat “Din, cinsiyyət, irq, coğrafiya və siyasi mövqeyin sərhədlərini keçən şəxslər”ə verilir.
Mükafat tibb, kənd təsərrüfatı, riyaziyyat, kimya, fizika sahələrində və memarlıq, musiqi, rəsm və heykəltəraşlıq arasında rotasiya edən incəsənət sahəsində təqdim olunur.
Rəsmi internet saytının məlumatına görə, “Wolf” mükafatı bəşəriyyətin yaxşılaşdırılması naminə elm və incəsənəti inkişaf etdirən alim və sənətkarları təltif edir. Bu mükafatla biz dünyanı daha yaxşı bir yerə çevirən qabaqcılları və liderləri salamlayırıq”.
Hər kateqoriya üzrə verilən mükafatlar - diplom, “Şərəf” medalı və 100.000 ABŞ dollarından ibarətdir.
Lari mükafatdan imtina etdikdən sonra bu mükafat Çinli memar Tiantian Xuya verilib. Xu "Çin boyunca kəndləri iqtisadi, sosial və mədəni cəhətdən dəyişdirən memarlıq işi"nə görə mükafatlandırılıb.
Yasmeen Lari kimdir?
1941-ci ildə Pakistanda anadan olan Yasmeen Lari 15 yaşında ailəsi ilə birlikdə Londona köçüb. Oksford Brooks Memarlıq Məktəbini bitirdikdən sonra 23 yaşında həyat yoldaşı ilə birlikdə Pakistana qayıdıb.
Yasmeen və onun mərhum əri Suhail Zahir Lari 1980-ci ildə Pakistan İrs Fondunu yaradaraq ölkənin mədəni ənənələrinin qorunmasında mühüm rol oynayıblar. Onun işi memarlıq və sosial ədalətin kəsişməsinə, xüsusilə Pakistanın əlverişsiz icmaları üçün həllərin hazırlanmasına yönəlib. Lari palçıq, əhəng və bambuk kimi təbii materiallardan istifadə etməklə 50.000-dən çox dayanıqlı sığınacaq və 80.000 ekoloji soba düzəldib.
Y.Lari 2007-ci ildə Hayber Paxtunxvanın Svat rayonunda münaqişə qurbanları, eləcə də 2022-ci ildə ölkəni vuran daşqınlardan xəsarət alanlar üçün bambukdan düzəldilmiş icma mərkəzləri və daşqına dayanıqlı evlər tikib. Onun iş sahəsi ənənəvi humanitar yardımdan asılılığı azaltmaqla icmaları gücləndirmək məqsədi daşıyan “Ayaqyalın sosial arxitektura” adlı bilik mübadiləsi sisteminə əsaslanır.
2023-cü ildə Yasmeen Lari humanitar fəaliyyətinə görə nüfuzlu Britaniya Memarlar Kral İnstitutu tərəfindən Kral Qızıl Medalına layiq görülüb. 2020-ci ildə “Jane Drew” mükafatını qazanıb.
